Invloed van stress op leren en gedrag
Een aantal jaren begeleidde ik een kind met ernstige dyslexie. Zij werkte er keihard voor, samen met haar ouders. Een onderdeel van het programma was dat er om de twaalf sessies een toetsronde plaatsvond om die vooruitgang te meten. Wat me nog haarfijn bijstaat, is dat dit kind van te voren niet mocht weten dat er getoetst ging worden, omdat zij anders slecht zou slapen en bij de toets volledig zou blokkeren van de stress. Wat zij in zich had, kwam er door slaapgebrek en stress natuurlijk ook niet uit…
Stress heeft echt wel een functie: stresshormonen als adrenaline en cortisol brengen ons lijf in paraatheid om snel in actie te kunnen komen bij gevaar; of om een sportprestatie te kunnen leveren of die spreekbeurt of lezing te kunnen geven. Het werkt nog steeds hetzelfde als miljoenen jaar geleden, toen dit stress-aanpaksysteem ons meteen(immers geen tijd om na te denken) het juiste moest laten doen om te overleven: je heel stil houden (freeze) of juist als een speer wegrennen of gaan vechten (flight of fight).
Het reptielenbrein weet niet dat we echt geen sabeltandtijger meer tegenkomen, maar zorgt er wel voor dat diezelfde stresshormonen in actie komen bij spanningen op je werk, je relatie of op school. En als die spanningen lang duren, blijft het stresshormoonniveau te hoog. Dat vreet aan je lijf want daar is het niet op gebouwd.
In mijn praktijk zie ik helaas steeds meer kinderen die last hebben van stress. Stress tegenwoordig kan verschillende oorzaken hebben:
- je bent een beweeglijk kind en je moet veel te veel stilzitten naar je zin;
- je bent hoogbegaafd en je moet toch meedoen met het ‘gewone’ programma;
- je snapt het rekenen al lang niet meer;
- je wil nog zo graag spelen zoals bij de kleuters maar je moet stilzitten en werken;
- je wordt gepest;
- je voelt druk van je ouders om ‘beter’ te presteren;
- de omstandigheden thuis zijn niet fijn (armoede, scheiding, onduidelijke regels waardoor je niet weet waar je aan toe bent)
- niet geïntegreerde primaire reflexen
- overgevoeligheid voor licht en geluid in je omgeving
Het resultaat van stress die maar voortduurt (chronische stress) is dat de werking van je brein aangetast wordt. Het deel van je hersenen dat moet nadenken, rekenen, organiseren en plannen is dan moeilijker bereikbaar; het is dan ook moeilijker om rustig na te denken voordat je doet, met leer- en gedragsproblemen tot gevolg.
Op mijn Facebookpagina staat een mooi filmpje over wat er gebeurt in je lijf en hersenen bij stress.
Voor meer informatie: neem gerust contact op!
