Hoogbegaafd en moeite met tafeltjes

Een poosje geleden kwam er een hoogbegaafd meisje bij mij in de praktijk. Het ging niet zo goed met haar thuis en op school, haar handschrift was slecht en ze kon die tafeltjes maar niet onthouden, terwijl ze wél erg goed kon rekenen. Op school was er veel onbegrip want ze heeft toch een IQ van 130? “Als ze die sommen niet zelfstandig kan maken, zal ze wel niet hoogbegaafd zijn”, was ook een opmerking die ouders vaak hoorden.

Hoogbegaafdheid

Wat is hoogbegaafdheid eigenlijk? Je bent hoogbegaafd als je op een IQ-test een score van tenminste 130 haalt. Iemand met een gemiddelde intelligentie heeft ongeveer een IQ van 100. Ook heeft een hoogbegaafd kind een sterk rechtvaardigheidsgevoel, legt de lat heel erg hoog voor zichzelf en is gevoelig. Verder ontwikkelen de hersenen van hoogbegaafde kinderen zich vaak anders.

Breinontwikkeling door beweging

Ons brein ontwikkelt zich door beweging; door bewegingen steeds maar te herhalen en te verfijnen leert een baby bewust controle te hebben over zijn lijf en leden. Hoogbegaafde kinderen hebben vaak deze oefenfase verkort, omdat zij niet van oefenen houden. Een ‘normale’ baby zie je keer op keer reflexmatig grijpen naar een rammelaar die iets buiten bereik ligt; een ‘hoogbegaafde’ baby doet dit minder of niet omdat deze eerder zijn denkvermogen inzet. Dit heeft als gevolg dat de ontwikkeling van de reflexen van een hoogbegaafd kind anders verlopen én dat deze automatische bewegingen soms nog als een stoorzender fungeren.

Bij bovengenoemd meisje hield dat in dat de reflexen die de basis vormen voor een goed en leesbaar handschrift, nog actief waren. Hierdoor bleef zij knijpen in haar potlood waardoor soepele schrijfbewegingen niet mogelijk waren.

Hersenen en automatiseren van tafeltjes

Uit onderzoek is verder gebleken dat het deel van de hersenen waar we bijvoorbeeld mee logisch nadenken, plannen en organiseren (de cortex) van hoogbegaafde kinderen dunner is dan die van gemiddeld begaafde kinderen op het moment waarop het automatiseren van onder andere tafelsommen op school aangeboden wordt. Dit zou het gevolg zijn van een snellere verwerking en analyse van informatie waardoor een dikkere cortex niet nodig is. Vanaf 12 jaar wordt de cortex van hoogbegaafde kinderen even dik als van normaal begaafde kinderen en lukt het automatiseren hen veel beter. Met die tafels komt het dan ook wel goed.

Je kunt dus nog zo’n hoog IQ hebben, maar als je nog niet helemaal leerrijp bent óf als het vermogen om bijvoorbeeld te automatiseren nog niet ontwikkeld is, levert het frustratie op en tast het je zelfvertrouwen aan zoals bij dit meisje. Gelukkig heeft reflexintegratie haar geholpen, evenals het feit dat ze bij het rekenen een tafelkaart en honderdveld mocht gebruiken. Want rekenen, dat kon ze als de beste!